Patent nasıl alınır, şartları nelerdir, başvurusu nereye yapılır? Birçok insanın merak ettiği konuyu yazımızda inceledik.
Patent nasıl alınır ve koşulları nelerdir sorusu bir buluş sahibi olan kimseler tarafından sıklıkla sorulan bir sorudur. Buluşları olan kimselerin bu buluşların haklarının korunması için patent alması gerekmektedir. Patent alma konusunun daha iyi anlaşılabilmesi için buluşun ne olduğu iyi şekilde anlaşılmalıdır. Buluşun korunması ile markanın korunması birbiri ile sıklıkla karıştırılan konulardır. Marka bir ürünü diğer ürünlerden ayırmaya yarayan bir simge, ses ya da şekildir. Buluş ise teknik gelişmeler ile desteklenen ve yenilik barındıran yeni ürünlerdir. Buluşun korunması noter aracılığı ile gerçekleştirilebilen bir işlem değildir. Buluş ancak patent belgesi alınarak korunabilmektedir. Buluşun patent alabilmesi için diğerlerinden ayırt edici ve yenilik barındıran özellikte olması gerekmektedir. Yani bünyesinde yenilik barındırmayan bir ürüne patent alınabilmesi mümkün değildir. Patent Türkiye’de Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında korunmaktadır.
Patent, buluş sahibinin haklarının 3.kişilere karşı korunması için sahip olması gereken bir buluş belgesi olarak tanımlanabilmektedir. Patent belgesi olmayan bir buluşun diğer kişiler tarafından kullanılması engellenemez. Yani patent almamış birinin buluşu ne olursa olsun yetkili kurum tarafından patentlenmemiş ise 3.kişiler tarafından kullanılabilir ve bu kullanımın önüne geçilemez.
Yukarda da belirtiğimiz gibi noter tarafından verilen hiçbir belge patentin sağladığı hakları sağlamaya yetmeyecektir. Patent başvurusu yapıldıktan sonra kurum tarafından olumlu geri dönüş alınabilmesi için buluş olarak sahibi tarafından nitelendirilen ürünün ya buluş özelliğine haiz olabilmesi ya da sanayiye uygulanabilir özelliğe haiz olması gerekmektedir.
Patent almak için gerekli şartlar patent başvurusunda bulunacak kimseler tarafından oldukça sık araştırılmaktadır. Patent alabilmenin şartları Sınai Mülkiyet Kanunu’nda düzenlenmiştir. Patentlenebilir buluşların patentlenmesi için gerekli şartlar şu şekilde özetlenebilir:
Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında bazı buluşların patentin sağladığı koruma haklarından yararlanamayacağı belirtilmiştir. Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında korunmayacak buluşlar ise şu şekilde özetlenebilmektedir:
Patent alma başvurusunun yapılacağı yer, patent talebi olan herkes tarafından araştırılmaktadır. Patent alma başvuruları Türk Marka ve Patent Kurumu’na yapılacak yazılı başvuru ile yapılmaktadır. Patent başvurusu yapmak buluşun patentlendiği anlamına gelmemektedir. Patent verme işlemleri kurumun yapacağı değerlendirmeler sonucunda olumlu ya da olumsuz sonuçlanabilmektedir.
Patent başvurusu için gerekli olan evraklar patent başvurusunun kabul edilmesi için gerekli olan evraklardır. Patent başvurusu için gerekli olan belgeler ve bu belgeler hakkında genel bilgiler şu şekilde özetlenebilir:
Patent başvurusunda yazmayan talepleri sonradan değiştirme mümkün olan bir işlem değildir. Yani patent tarifnamesinin düzgün hazırlanmaması ve istemlerin kapsamının doğru ve eksiksiz talep edilmemesi halinde sonradan bu evraklarda değişiklik yapmak mümkün değildir. Hatta bu belgelerde bir kelimenin bile eksik yazılmış olması koruma kapsamının sınırlanması anlamına gelebilmektedir. Bu sebeplerden dolayı patent başvurusunun uzman kişiler tarafından yapılması ilgili kimsenin daha yararına olacaktır.
Patent alma aşamaları ilgili kimseler tarafından merak edilen bir diğer önemli konudur. Patent alma aşamaları ve bu aşamalar hakkındaki genel bilgiler şu şekilde özetlenebilir:
İncelemeli ya da incelemesiz patent başvurusunun yani sistem tercihinin önemi ise buluşun korunma süresinde ortaya çıkmaktadır. Patentin incelemeli patent talebi sonucunda verilmesi halinde patent 20 yıl, incelemesiz alınması halinde 7 yıl korunmaktadır. Faydalı model için ise korunma süresi 10 yıldır.
Neden patent alınır sorusu ilgili kimseler tarafından merak edilen bir diğer önemli konudur. Patent alınmasının ilgiye kimseye sağladığı yararlar ise şu şekilde sıralanabilir:
Patentin diğer ülkelerde korunması için yapılması gerekenler, buluşunun yurt dışı korunması talebi olan kimseler tarafından sıklıkla araştırılan bir konudur. Yurt dışında buluşunun korunmasını isteyen kimseler Türkiye’de patent belgesini aldıktan sonra yurt dışı koruma için 12 ayda yetkili kurumlara başvurması gerekmektedir. Yurt dışında buluş koruma talebi olan kimselerin patent almak için dikkat edeceği Türkiye’nin taraf olduğu sözleşmeler şu şekildedir: