Tokat’ta gelenek haline gelen ve kış hazırlıkları arasında sayılan ev yapımı salça sezonu açıldı. Salça sezonunun açılması ile birlikte Tokatlılar salça yapımına başladı. Suyunun çıkarılmasından pişirilmesine kadar birçok aşmadan geçen salça yapımında hanımların en büyük yardımcıları ise domates çekme makinesi oldu.
Tokat’ta, domates hasadının başlamasıyla birlikte yemeklerin vazgeçilmez tatları arasında olan ev salçası için salça sezonu da açıldı. Tokat’ta kışlıklarını hazırlamaya başlayan kadınlar, ev yapımı salçaları için kazanlarının, tencerelerinin başına geçti. Evlerinin salça ihtiyacını karşılamak isteyen Tokatlılar hal pazarından aldıkları salçalık domatesleri kendi imkanlarıyla salça yapıyor. Şehir merkezinde birçok mahallede bahçesi olanlar, kazanlar kurarak salça yapımına başladı. Halden alınıp yıkanarak çekme makinesinden geçirilerek sıvı hale getirilen domatesler, kazanlara konularak pişiriliyor. Bakır kazanlarda bir miktar tuz konularak yaklaşık olarak 3-4 saat boyunca pişirilen salçalar kavanozlara doldurularak kış boyu tüketilmek için dolaplardaki yerini alıyor.
Suyunun çıkarılmasından pişirilmesine kadar birçok aşmadan geçen salça yapımında hanımların en büyük yardımcıları ise domates çekme makinesi oldu. Hem ekonomik hem de daha lezzetli olması nedeni ile geleneksel yöntemlerle yapılan salça yapımına böyle bir kolaylık gelmesi hanımların işini oldukça kolaylaştırdı.
Domateslerin çekme makinesi ile suyunun çıkarılmasının büyük kolaylık sağladığını belirten ev hanımı Asiye Yıldırım, “Bu mevsimler salça kaynatma mevsimidir. Bazı kişiler kendi tarlasında yetiştirdikleri domatesten bazıları satın aldıkları domatesten salça yapıyor. Eskiden çuvallara konularak ayakla ezilmek suretiyle domatesin suyu alınırdı. Şimdi özel makinesi ile aynı kıyma çeker gibi domatesler püre haline getiriliyor. Sonra kazanlara koyarak yavaş yavaş pişiriyoruz. Belli kıvama geldikten sonra kazandan indirilip kavanozlara konuluyor” dedi.
Domatesin ucuz olduğunu ve ekonomik olması açısından ev salçası yapmayı tercih ettiklerini kaydeden Yıldırım, “Mahallede birçok komşum da salçalarını bu yıl kendisi kaynattı. Çünkü marketlerde salça çok pahalı. Evde kendi yaptığımız salçayı daha ucuza mal ediyoruz. Domates fiyatları da oldukça uygun. Markette satılan salçalar fabrikasyon. Bizim yaptığımız salçalar daha lezzetli oluyor. 280 kilogram domatesten yaklaşık 60 kilogram salça çıktı.” dedi.