11 Nisan 2025 tarihinde Türkiye genelinde yaşanan zirai don felaketi, tarım sektöründe büyük bir yıkıma neden olmuş ve Tokat ili bu felaketten en ağır şekilde etkilenen şehirlerden biri olmuştur. Bu felaket, çiftçilerimizin %100 zarara uğramasına ve ilimizin ekonomik olarak ciddi bir darbe almasına yol açmıştır. Tokat Ticaret ve Sanayi Odası olarak, bu felaketin yaralarını sarmak adına aşağıdaki çözüm önerilerini kamuoyunun ve ilgili kurumların dikkatine sunuyoruz.
Zirai Don Felaketinin Genel Etkileri
11 Nisan 2025 tarihinde yaşanan zirai don felaketi, Türkiye genelinde 36 ilde tarım alanlarını etkileyerek büyük çaplı zarara yol açmıştır. Özellikle meyve bahçeleri, sebze tarlaları ve bağlarda ciddi kayıplar yaşanmıştır. Meteorolojik verilere göre, sıcaklık birçok bölgede -15 dereceye kadar düşmüş ve son 30 yılın en düşük sıcaklık değerleri kaydedilmiştir.
Tokat’ın Durumu
Tokat ili, zirai don felaketinden en ağır şekilde etkilenen bölgelerden biri olmuştur. Valilik tarafından yapılan açıklamalara göre, meyve ağaçları ve çeşitli tarım ürünlerinde ciddi hasar oluşmuştur. Bu durum, çiftçilerimizin ve tarım tedarikçilerimizin ekonomik olarak büyük bir darbe almasına neden olmuştur.
Çiftçilerin Durumu ve ÇKS Kayıtlarının Kullanımı
Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) kayıtlı tüm üreticilerin bilgileri, ilgili kurumlarla paylaşılmalı ve bu üreticiler için özel imtiyazlara sahip olacak şekilde destek planlamaları yapılmalıdır. Bu adım, çiftçilerimizin yeniden üretime geçebilmesi için hayati önem taşımaktadır.
Borçların Ertelenmesi ve Yapılandırılması
Üreticilerin Tarım Kredi Kooperatifleri ve Ziraat Bankası’na olan borçları faizsiz ertelenmeli, özel banka borçları ise faizsiz taksitlendirilmelidir. Bu düzenlemeler, çiftçilerimizin mali yükünü hafifletecek ve ekonomik olarak toparlanmalarını sağlayacaktır. Zira Türk Çiftçisi, borçlarına dair ödeme planlamaları, yetiştirdikleri ürünlerinin hasat edileceği zamana göre yapmakta ve bu şekilde hayatını idame ettirmektedir.
Afet Bölgesi İlanı
Tokat ili afet bölgesi ilan edilerek, felaketten etkilenen üreticiler ve sektörler için olağanüstü destek mekanizmaları oluşturulmalıdır. Bu adım, bölgenin ekonomik ve sosyal olarak yeniden ayağa kalkması için kritik bir öneme sahiptir.
Tarım Tedarik Zincirine Destek
Çiftçilerin yanı sıra tarımsal üretimin tedarikçisi olan şirketler (bitki koruma ürünleri bayileri, gübre bayileri, tohum bayileri, alet ve makine ekipman bayileri, komisyoncular, hal esnafları vb.) devletimizin desteğine ihtiyaç duymaktadır. Çiftçilere sağlanacak desteklerin aynısı, bu tedarik zincirine de verilmelidir. Ayrıca finans imkanları oluşturularak, tarım tedarikçileri stok ve tedarik zincirinde yaşadıkları sıkıntılar için kolaylıklar sağlanmalıdır.
Ekstra Finansman Kaynakları
Tarım Bakanlığı ruhsatıyla çalışan bitki koruma ürünleri bayileri ve tarımsal ürün tedarikçileri firmalara, Ziraat Bankası aracılığıyla uygun finansman kaynakları oluşturularak ekstra destek sağlanmalıdır.
Sonuç ve Talepler
Felaketin yaşandığı andan itibaren sahada olan bürokrat ve siyasetçilerimizi takdir ile takip ettik. Devletimizin tüm gücünü hissetmek ve üreticilerimizin, tarım tedarikçilerimizin topyekün ayağa kaldırılması için gerekli tüm girişimlerin ivedilikle yapılması en büyük arzumuz. Zirai don felaketinin oluşturduğu büyük problemler karşısında, Tokat Ticaret ve Sanayi Odası olarak mağdur olan çiftçilerimiz ve bu felaketten doğrudan etkilenen sektörlerin yanındayız.
Tokat TSO Meclis Başkanı Emin Yılar; “Zirai Don Felaketi Sonrasında Tokat Afet Bölgesi İlan Edilmeli” yazısı ilk önce SafaTV – SRT üzerinde ortaya çıktı.
